JE HOND DUIDELIJK MAKEN DAT HET GOED IS WAT HIJ DOET, HOE DOE JE DAT?

Sommige mensen denken nog steeds dat hun hond hen verstaat. 

Het is pas zo dat hun hond weet wat ze bedoelen als ze al geruime tijd bij hen wonen en er bepaalde gewoontes zijn ontwikkeld. Toch kom ik nog steeds mensen tegen die met hun pup of juist geadopteerde hond handelen alsof ze hem al jaren hebben. Ze denken dat hun hond hen wel zal verstaan als ze "zit" zeggen of "mag niet" of "dat heb je goed gedaan". Het prachtige aan honden is dat ze zich heel gemakkelijk aanpassen aan hun nieuwe omgeving en dat ze gemakkelijk op lichaamstaal en emotie reageren.

Hoe maak je je hond nu duidelijk dat het goed is wat hij doet, zodat hij het ook begrijpt wat jij bedoeld met "goed zo" of "flink"?

Dit is heel eenvoudig aan te leren. Het principe is heel simpel, je zorgt dat je hond een geluid (woord) hoort en dat hij daar een leuk gevoel aan overhoudt. Diegene die het wetenschappelijk willen bekijken mogen zich baseren op klassieke conditioneringen. De naam die daaraan onlosmakend verbonden is, is Pavlov.

Maar goed, we willen niet te diep in de wetenschap duiken maar resultaten bereiken met onze eigen hond.

Zo, het is tijd om met je hond te oefenen.

Je moet eerst een beloningswoord kiezen dat je wil gebruiken. Je mag kiezen, het mag zelfs in een andere taal zijn want je hond verstaat toch geen Nederlands, Hij hoort enkel het geluid dat we maken. Dus een makkelijk woord dat je tot nog toe niet of heel weinig gebruikt hebt, bvb. Flink, yes, ok, good boy of good girl, of iets anders dat je steeds gaat gebruiken.

Let wel, het is ook belangrijk om ook steeds dezelfde intonatie te gebruiken, dus dat je het woord altijd op dezelfde toon uitspreekt. Voor het gemak ga ik nu het woordje 'ok' gebruiken. Jij gebruikt het woord dat je zelf gekozen hebt.

Goed, we gaan beginnen. Houd uw beloningswoord in je achterhoofd. Je hebt ook 4 hondensnoepjes nodig; liefst gezonde en natuurlijke. Wat vooral belangrijk is, is dat je hond ze heerlijk vindt. Je neemt de 4 snoepjes in één hand. Dit is je voorraadhand, de hand die de snoepjes bijhoudt. Deze blijft altijd gesloten en gaat enkel open als je een beloningssnoepje wil pakken.
De andere hand is leeg en noemen we de beloningshand. Deze is altijd leeg tot je het beloningswoord gezegd hebt en een beloning pakt uit de voorraadhand.

Je gaat naar een ruimte waar je hond niet makkelijk afgeleid kan worden. Om te beginnen betreed je rustig de ruimte, wandel er een beetje rond en zorg ervoor dat de hond zich goed voelt.
Je gaat het beloningswoordje zeggen en je hond onmiddellijk het snoepje geven.
Doe dit 4 keer kort na elkaar en stop dan enkele minuutjes. Daarna begin je opnieuw 4 keer: zeg 'ok' en onmiddellijk volgen met een snoepje. Je hond moet niets doen. Hij moet niet zitten of kijken. Het enige dat hij moet doen is het snoepje aannemen en opeten.

Let wel dat je de correcte volgorde gebruikt.

Je oefenschema:

• Je hond is bij je in een rustige omgeving

• Zeg 'ok'.

• Je neemt dan pas een snoepje uit je voorraadhand en beloond hem met de beloningshand.

• 4 keer herhalen

• Enkel minuutjes wachten.

• 4 keer achter elkaar.

• 4 keer per dag.

• 4 dagen lang.

Geen aandacht, het probleem van deze tijd.

De absolute en onverdeelde aandacht van je hond krijgen. Hoe doe je dat?

Het is een must voor iedere hondeneigenaar dat zijn hond aandacht heeft voor zijn baasje. Toch is dat soms een probleem.

In de volgende fase willen we je hond leren om jou zijn onverdeelde aandacht te geven wanneer je zijn naam zegt. Dit lijkt ook weer zeer simpel, maar we werken nu aan een basis die we gaan gebruiken waarbij we later, stap voor stap, meer afleidingen in zullen brengen. Zonder deze basis zal het aanleren van deze technieken niet makkelijk voor jou zijn. Dus, als het allemaal een beetje simpel lijkt, blijf toch volhouden en probeer niet te snel te willen gaan. Het zal heel erg makkelijk zijn en het zal je helpen om de meer geavanceerde oefeningen snel onder de knie te krijgen.

Oefenschema naam herkenning.

• Zeg de naam van je hond op een hoge en leuke toon; zoals je dat zou doen als je wil dat hij naar je kijkt. Van zodra hij naar je kijkt, zeg je 'ok' en geef je een beloning.
  Ik schets de situatie even voor je. Mijn hond Maya en ik staan in de woonkamer. Ik roep "Maya!". Maya kijkt me aan en van zodra ze dat doet, zeg ik 'ok' en beloon haar met wat lekkers. Dit is de hele oefening in theorie.

• Je herhaalt het hele proces,

• 4 sessies met 4 snoepjes en dit

• 4x/dag het duurt max. 10 min. per dag
  
  Zo eenvoudig is het.
  
  Let wel: Zorg dat je in de buurt van je hond bent. Laat hem niet telkens tot bij jou komen.

Testen

Na 4 dagen doe je de test.

Je gaat in de kamer staan en als je hond niet aan het kijken is, zeg je zijn naam. Als hij kijkt zeg je 'ok' en geef je hem een snoepje.
Dit doe je 10 keer, verspreid over een hele dag.
Als je hond een score haalt van 8/10 is de test geslaagd. Is dat niet zo, dan oefen je opnieuw 4x4x4.

Als de test geslaagd is mag je pas naar de volgende stap.

De volgende stap is nog simpeler.

Je doet namelijk juist hetzelfde maar je zorgt ervoor dat je hond iets meer afleiding heeft. Bv. de radio staat aan, er ligt een bal in de kamer, je oefent op een andere plaats, of je wacht heel simpel tot je hond ergens aan snuffelt.

Kortom, zorg voor een beetje afleiding voor je hond. Vervolgens roep je zijn naam opnieuw en zodra hij reageert zeg je 'ok' en beloon je.

Herhaal de oefening dus steeds opnieuw, maar niet om de vijf seconden. Stop tijdig na de 4 snoepjes, ook als het goed gaat. Laat je niet verleiden tot meer oefenen omdat het zo leuk is en je hond het goed doet.

Geef je hond even de tijd en gun hem wat afleiding. Herhaal de oefening en doe dit volgens plan 4x4x4. Het doel is dat je wil dat je hond opkijkt als jij zijn naam roept. Het is ook goed als hij bijvoorbeeld naar je hand kijkt en niet meteen in je ogen. Hij associeert jouw hand uiteindelijk nog steeds met wat lekkers. Het is ook normaal dat je hond dichterbij komt als je hem roept. Hij moet tenslotte niet op zijn plaats blijven. In deze aanvangsfase kan hij je aankijken en naar je toekomen, hij kan gaan zitten of gaan liggen, hij kan opspringen, hij kan verschillende dingen doen. Dat is geen probleem. Het is daarentegen ook geen vereiste. Het enige dat we willen is dat je hond aandacht geeft als hij zijn naam hoort en of hij daarbij gaat zitten, liggen, of iets anders doet maakt niet uit.

Als je hond bij de start van deze oefening niet reageert als jij zijn naam roept, dan is hij gewoon afgeleid door wat anders of heeft hij geen trek in voeding. En ook dat is geen probleem. Zeg zijn naam dan nog eens en raak hem aan of streel hem over zijn rug (niet in de nek), zodat je zijn aandacht krijgt. Van zodra hij op zo'n moment naar jou kijkt, zeg je 'ok' en beloon je hem. Herhaal dit proces, zeg telkens 'ok' en beloon. Hij zal snel het verband zien... ―Oh, deze persoon wil dat ik naar hem/haar kijk. Van zodra ik opkijk als hij/zij mijn naam zegt, krijg ik wat lekkers. En ik hoor ook telkens 'ok'. Dus gehoorzaam ik maar. Je hoeft je hond niet telkens te strelen.

In het begin zal je hond jouw richting uitkijken, maar dat is eerder omdat hij weet waar de snoepjes zitten en die interesseren hem meer. Hij weet dat de snoepjes in jouw hand zitten, ook al hou je je hand achter je rug. Als we de opleiding op dit punt zouden stoppen, zouden we je hond alleen maar geleerd hebben om op zoek te gaan naar snoepjes. Om dus over te gaan naar de volgende fase van het leerproces, een vervolg op de handeling waarbij je hond naar je kijkt telkens je zijn naam roept, is je hond leren je aan te kijken als jij hem roept en dat hij niet alleen gefocust mag zijn op de beloning die hij dan krijgt.

Wat je dus nu moet doen is de snoepjes op het keukentablet leggen of in je zak houden, alleszins op een plek zodat je ze niet fysiek vast hebt en je hond ze niet kan zien. Herhaal dan het proces. Roep je hond en zorg dat hij naar je kijkt. Zijn aandacht zal initieel uitgaan naar de plaats waar jij de snoepjes gelegd hebt. Heeft hij alleen oog voor de snoepjes en niet voor jou, dan doe je niets. Je geeft geen beloning, je zegt niets en beweegt niet. Wacht een minuutje en roep hem dan opnieuw. Van zodra hij naar jou kijkt in plaats van naar de snoepjes, zeg je 'ok' en geef je een beloning.

Blijf deze oefening herhalen tot je merkt dat het bijna 100% goed gaat. Het is belangrijk dat je het nodige geduld opbrengt. Uiteindelijk zal je hond jou onmiddellijk aankijken. Hij zal het vrij snel begrijpen want honden zijn intelligente dieren. Als herhaling leg je de snoepjes ergens, zodat jij ze niet bij jou hebt, en roept je je hond op een moment dat hij afgeleid is door wat anders. Van zodra hij jou aankijkt, zeg je 'ok' en geef je een beloning.

De volgende stap is dat je een band moet smeden met je hond. Hij moet je in de ogen kijken en er op die manier gewend aan raken dat jullie twee communiceren. Eens je je hond zover hebt dat hij jou aankijkt - en niet omwille van de snoepjes - kan je overstappen naar het volgende en dat is het gedrag van de hond verder vormen en hem oogcontact laten maken. Hoe doe je dit ? Wel, opnieuw, je roept je hond en hoewel hij reageert door gewoon naar je te kijken - wat al geweldig is - mag je toch geen respons geven (geen beloning), behalve als hij je in de ogen kijkt.

Op den duur zal dit voor je hond leiden tot een intuïtief proces. Hij gaat je instinctief aankijken omdat hij weet dat hij op deze manier met je communiceert. Jullie zijn maatjes. Dus roep hem en herhaal de hele procedure. We bouwen zo verder op de processen die we al gerealiseerd hebben. Alleen wanneer je hond in je ogen kijkt, zeg je 'ok' en geef je een beloning. Dus jij roept de naam van je hond, hij kijkt je in de ogen, 'ok', snoepje. Zo eenvoudig is het.

Soms zal je hond toch nog naar je handen kijken, of naar je voeten, of gewoon naar jou. Dit is een natuurlijke reactie, want dat was tot nog toe de bedoeling. Het is dus heel belangrijk dat je geduld hebt en dat je pas 'ok' zegt en beloont als je hond in je ogen kijkt. En dat doe je vanaf nu, gedurende deze oefening, telkens opnieuw, eens er oogcontact is, zeg je 'ok' en geef je een snoepje. Dat is alles.

Na deze fase is het tijd om de basisbeginselen verder uit te bouwen. Je moet nu in staat zijn om de aandacht van je hond op te eisen, gewoon door zijn naam te roepen en oogcontact te maken. Je legt nog eens extra de nadruk door op dit gedrag te reageren met 'ok' en een snoepje. Je roept de naam van je hond, hij zoekt oogcontact, je zegt 'ok' en beloont. Dit is eigenlijk een vrij makkelijke oefening. Zo makkelijk zelfs dat je het gevoel hebt dat dit zeker geen spoedcursus is. En dat is inderdaad waar. Wat belangrijk is, is een goede basis om de training verder uit te bouwen.

En nu is het tijd om de druk een beetje op te voeren.

Natuurlijk is het redelijk simpel om je hond te laten opkijken als je zijn naam roept. Zeker als jullie maar met z'n twee in een ruimte zijn. Het wordt pas een uitdaging als er factoren aanwezig zijn die je hond afleiden. Je hebt het zeker al ondervonden tijdens een wandeling met je viervoeter, of als er vrienden in huis zijn en je hond dingen opmerkt die echt véél interessanter voor hem zijn. Hoe vaak je zijn naam op zo'n ogenblik ook zou roepen, hij zou er absoluut niet op reageren. Aan dat gedrag moet nu verandering komen. En er is een eenvoudige manier om dat te doen.

We gaan eigenlijk dezelfde oefening doen, maar dan met meer afleidingsfactoren. Dit mag geen probleem zijn. Zorg er in eerste instantie voor dat je je hond voor je hebt, zeg zijn naam en van zodra je oogcontact maakt ze je 'ok' en geef je een beloning. Terwijl je hond je aankijkt, laat je iemand de kamer binnenkomen of de hond van opzij benaderen. Hoogstwaarschijnlijk zal je hond zich omdraaien en naar de andere persoon kijken. Van zodra dit gebeurt, moet die andere persoon zich wegdraaien en geen interesse tonen voor de hond. Dan roep jij opnieuw de naam van de hond. Beloon hem van zodra je hond jou terug aankijkt en de andere persoon negeert.

Als je hond je niet meteen aankijkt, is dat best. We hebben net een belangrijke factor toegevoegd en dat is die andere persoon, jouw vriend(in). Raak dus niet gefrustreerd als het niet meteen lukt. Geef je hond even tijd en op den duur zal zijn interesse in je vriend(in) afnemen. Op dat ogenblik zeg je zijn naam en als hij je aankijkt, zeg je 'ok' en geef je wat lekkers. Je mag je hond zelfs uitgebreid belonen. Zeg 'ok', geef je hond wat lekkers en geef hem oneindig veel complimentjes of knuffels als hij dat graag heeft, zodat hij begrijpt dat hij net een grote stap vooruit gemaakt heeft in zijn opleiding.

Als je deze eerste positieve respons gekregen hebt, wacht je een paar minuten en dan herhaal je best de hele oefening nog een keer. Laat je vriend dichterbij komen zodat je hond hem kan ontdekken (lees : besnuffelen). Roep je hond en van zodra hij jou aankijkt en geen aandacht meer geeft aan je vriend(in) zeg je 'ok' en beloon je hem. Je zal verbaasd zijn hoe snel jouw hond deze gewoonte aanleert. En de reden dat dit zo vlot gaat is, is gewoon omdat je de basisoefeningen waarop we nu verder bouwen goed onder de knie hebt.

Nu kan je deze oefening moeilijker en moeilijker maken door meerdere mensen in dezelfde ruimte toe te laten, of door stilaan buiten te oefenen, naar een omgeving waar meer afleiding is voor je viervoeter. Jouw ultieme doel is de oefening zo uit te bouwen tot je je hond zover krijgt dat hij alles onmiddellijk laat vallen en jou zijn onverdeelde aandacht geeft van zodra je zijn naam roept.

Ik hoor mensen dikwijls vragen "moet ik dan altijd snoepjes gebruiken"?

In het begin altijd. Dit doe je tot je hond bijna altijd het juiste gedrag laat zien. In ons geval is dat kijken naar je ogen. Dus als je hond intens aan het snuffelen is of er is een andere hond in de buurt en je zegt zijn naam, waarop hij steeds naar jouw ogen kijkt, wordt het tijd om variabel te belonen. 

Variabel belonen.

Je begint met één keer wel een snoepje te geven, en één keer niet. Dit doe je enkele dagen. Doet je hond het even goed als ervoor, dan kun je variëren bv. 2 keer wel 1 keer niet, dan 1 keer wel en 2 keer niet, dan 3 keer wel en 2 keer niet enz. Doe dit ook heel geleidelijk aan en tracht het onvoorspelbaar te maken voor je hond wanneer het snoepje wel of niet gaat komen. Ga progressief te werk tot je enkel nog beloont als het gedrag even goed als anders is, of beter. Slechter gedrag zoals niet onmiddellijk kijken wordt wel nog beloond maar enkel met het woord 'ok'.

Tijdens de les zie je bazen soms worstelen met een hond die steeds overal naartoe trekt. Af en toe heeft de hond nog succes ook, waardoor hij dat gedrag zeker zal herhalen. Maar tijdens die les zie je diezelfde hond ook bijna een halve minuut braaf naast de baas zitten, weliswaar niet echt met aandacht voor de baas, maar wel een enorm contrast met het eerder vertoonde gedrag. En de baas staat er naast te dromen of met de buurman/-vrouw te kleppen of, dankbaar voor het momentje respijt, braaf te luisteren naar de instructeur. Na die halve minuut ziet de hond weer iets interessants en schiet hij ineens die kant op, de baas een paar meter meesleurend, aangezien hij deze de klap niet verwachtte. Daarbij weet de hond vaak ook nog zijn doel te bereiken.
Wat is er hier allemaal misgegaan? Duidelijk is dat de baas de aandacht van de hond hoe dan ook niet heeft. En de hond ook de aandacht van de baas niet!!! Hierdoor laat de baas een prachtige beloningskans voorbijgaan. Op het moment dat die hond helemaal uit zichzelf zo rustig is, had hij een enorme jackpot van de baas moeten krijgen! Door die jackpot had hij weer meer aandacht voor de baas gehad (iemand die jackpots uitgeeft moet je als hond natuurlijk nauwlettend in de gaten houden). Tenslotte weet de hond steeds weer succes te boeken met zijn verschrikkelijk kliergedrag.

Wat ook vaak gebeurt is dat de baas helemaal in het begin wel met succes de aandacht trok van de hond, maar deze aandacht vervolgens niet (voldoende) beloonde of zijn eisen te snel opschroefde. De hond geeft vervolgens de moed op en besluit dat die geluidjes niet meer interessant zijn en er dus maar niet op reageert. De baas moet steeds meer uit de kast halen om de aandacht van de hond te trekken. Als de baas ook dan de hond niet of onvoldoende beloont voor zijn aandacht, is het resultaat een hond die heeft geleerd zijn baas volslagen te negeren. Een hond herhaalt gedrag dat succes heeft. En aandacht geven aan die geluidjes (laat staan aan die baas) had geen succes!
Als de hond er daarnaast af en toe in slaagt met het buurhondje te spelen, leert de hond dat zijn pogingen om dat hondje te bereiken (trekken of profiteren van een moment van onoplettendheid van de baas) soms een absolute jackpot opleveren. Zeer de moeite van het herhalen waard!

Waar het tenslotte ook bij behoorlijk gevorderde honden met de aandacht soms mis gaat, is dat de baas geen of te weinig rekening houdt met afleiding. Zoals gezegd: bij afleiding is het belangrijk uw eisen ten aanzien van aandacht even te verlagen. U verwacht bijvoorbeeld maar een seconde oogcontact voordat u beloont. Zodra de hond u gemakkelijker weer zijn aandacht geeft, schroeft u uw eisen weer met een paar tussenstapjes omhoog naar het normale niveau van de hond.

Spontane aandacht

Tot nu toe is voornamelijk ter sprake gekomen hoe u de aandacht van uw hond kunt uitlokken en belonen tijdens de les of de training. Als u echter ook tijdens uw wandelingen goed oplet, kunt u uw hond misschien 'betrappen' op oogcontact of een blik in uw richting. Benut zo'n spontaan moment van aandacht: glimlach, zak door uw knieën, spreid uw armen wijd. Groot kans dat uw hond naar u toe komt rennen, wat u weer kunt belonen, zodat hij weer vaker contact zal zoeken. En komt hij niet: geen nood, u had hem geen commando gegeven, dus maakt dat ook niet uit. Volgende keer probeert u het gewoon weer. 

Het zal u inmiddels duidelijk zijn: zonder de aandacht van uw hond hoeft u op trainingsgebied niets te verwachten. Aandacht is echter wel iets dat de hond moet leren geven, en daartoe zult u op uw beurt weer heel erg op uw hond moeten letten, zodat u hem op tijd kunt belonen voor zijn aandacht voor u en u kunt voorkomen dat hij zichzelf voor zijn fouten weet te belonen.

Als je de oefeningen die ik je leerde langzaam uitbouwt en als ik zeg langzaam, bedoel ik niet dat je uren per dag nodig hebt maar elke stap telkens 10 minuten gedurende enkele dagen, zullen ze ertoe leiden dat het gedrag van je hond enorm verbetert. De rest van de opleiding zal dan een stuk makkelijker gaan. Want denk eraan, als je er niet in slaagt om van bij het begin de aandacht van je hond op te eisen, zullen de rest van de oefeningen weinig nut hebben.

Geniet dus van deze oefening en, geniet van de aandacht die je krijgt van je hond.